AZƏRBAYCAN RESPUBLIKASININ KONSTITUSIYASI 4 (104-120 -Cİ MADDƏLƏR)
Maddə 104. Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin öz səlahiyyətlərini daimi icra edə bilməməsi
I. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti iste`fa
verdikdə, səhhətinə görə öz səlahiyyətlərini icra etmək qabiliyyətini tamamilə
itirdikdə, bu Konstitusiya ilə nəzərdə tutulmuş hallarda və qaydada
vəzifəsindən kənarlaşdırıldıqda vaxtından əvvəl vəzifədən getmiş sayılır.
II. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti iste`fa
verdikdə onun iste`fa ərizəsi Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya
Məhkəməsinə təqdim olunur. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi
iste`fa ərizəsini Azərbaycan Respublikası Prezidentinin özünün verdiyinə əmin
olduğu təqdirdə Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin iste`fasının qəbul olunması
haqqında qərar qəbul edir. Həmin andan Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
iste`fa verdiyinə görə vəzifədən getmiş sayılır.
III. Azərbaycan Respublikasının Prezidentinin
səhhətinə görə öz səlahiyyətlərini icra etmək qabiliyyətini tamamilə itirdiyi
barədə mə`lumat verildikdə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi bu faktın
aydınlaşdırılması üçün Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsinə
müraciət edir. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi bu barədə
qərarı hakimlərin 6 səs çoxluğu ilə qəbul edir. Əgər Azərbaycan Respublikasının
Konstitusiya Məhkəməsi bu faktı təsdiq etməzsə, məsələ bununla bitmiş sayılır.
Maddə 105. Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti vəzifədən getdikdə onun səlahiyyətlərinin icrası
I. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
vaxtından əvvəl vəzifədən getdikdə üç ay ərzində növbədənkənar Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti seçkiləri keçirilir. Bu halda Azərbaycan
Respublikasının yeni Prezidenti seçilənədək Azərbaycan Respublikasının
Prezidenti səlahiyyətlərini Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin sədri
icra edir.
II. Bu müddət ərzində Azərbaycan Respublikası
Prezidentinin səlahiyyətlərini icra edən Azərbaycan Respublikasının Milli
Məclisinin sədri iste`fa verdikdə, səhhətinə görə öz səlahiyyətlərini icra
etmək qabiliyyətini tamamilə itirdikdə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin
səlahiyyətlərini Azərbaycan Respublikasının Baş naziri icra edir.
III. Bu maddənin ikinci hissəsində göstərilən
səbəblərə görə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin səlahiyyətlərini
Azərbaycan Respublikasının Baş nazirinin icra etməsi mümkün olmadıqda
Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi Azərbaycan Respublikası Prezidentinin
səlahiyyətlərinin başqa vəzifəli şəxs tərəfindən icrası haqqında qərar qəbul
edir.
Maddə 106. Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin toxunulmazlığı
Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti toxunulmazlıq hüququna malikdir. Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin şərəf və ləyaqəti qanunla qorunur.
Maddə 107. Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin vəzifədən kənarlaşdırılması
I. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin
vəzifədən kənarlaşdırılması təşəbbüsü Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
ağır cinayət törətdikdə Azərbaycan Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin
təşəbbüsü ilə Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsinin 30 gün müddətində
verilən rə`yi əsasında Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi qarşısında
irəli sürülə bilər.
II. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin
deputatlarının 95 səs çoxluğu ilə qəbul olunmuş qərar əsasında Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti vəzifədən kənarlaşdırıla bilər. Bu qərarı Azərbaycan
Respublikası Konstitusiya Məhkəməsinin sədri imzalayır. Azərbaycan
Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi həmin qərarın imzalanmasına bir həftə
ərzində tərəfdar çıxmazsa, qərar qüvvəyə minmir.
III. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin
vəzifədən kənarlaşdırılması haqqında qərar Azərbaycan Respublikası Konstitusiya
Məhkəməsinin Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə müraciət etdiyi gündən
başlayaraq 2 ay ərzində qəbul olunmalıdır. Bu müddətdə göstərilən qərar qəbul
edilməsə, Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə qarşı irəli sürülmüş ittiham
rədd edilmiş sayılır.
Maddə 108. Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin tə`minatı
Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti və onun ailəsi dövlət hesabına tə`min edilir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin və onun ailəsinin təhlükəsizliyini xüsusi
mühafizə xidmətləri tə`min edir.
Maddə 109. Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin səlahiyyətləri
Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti:
1. Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə
seçkiləri tə`yin edir;
2. Azərbaycan Respublikasının dövlət büdcəsini
Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin təsdiqinə təqdim edir;
3. dövlət iqtisadi və sosial proqramlarını
təsdiq edir;
4. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin
razılığı ilə Azərbaycan Respublikasının Baş nazirini vəzifəyə tə`yin edir;
Azərbaycan Respublikasının Baş nazirini vəzifədən azad edir;
5. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin
üzvlərini vəzifəyə tə`yin və vəzifədən azad edir; zəruri hallarda Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin iclaslarına sədrlik edir;
6. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin
iste`fası haqqında qərar qəbul edir;
7. Azərbaycan Respublikasının dövlət büdcəsində
icra hakimiyyəti üçün nəzərdə tutulmuş xərclər çərçivəsində mərkəzi və yerli
icra hakimiyyəti orqanları yaradır;
8. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər
Kabinetinin və Naxçıvan Muxtar Respublikasının Nazirlər Kabinetinin qərar və
sərəncamlarını, mərkəzi və yerli icra hakimiyyəti orqanlarının aktlarını ləğv
edir;
9. Azərbaycan Respublikası Konstitusiya
Məhkəməsi, Azərbaycan Respublikası Ali Məhkəməsi və Azərbaycan Respublikasının
İqtisad Məhkəməsi hakimlərinin vəzifəyə tə`yin edilməsi haqqında Azərbaycan
Respublikasının Milli Məclisinə təqdimatlar verir; Azərbaycan Respublikasının
digər məhkəmələrinin hakimlərini vəzifəyə tə`yin edir; Azərbaycan
Respublikasının Baş prokurorunu Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin
razılığı ilə vəzifəyə tə`yin və vəzifədən azad edir;
10. Azərbaycan Respublikası Milli Bankı İdarə
Hey`əti üzvlərinin vəzifəyə tə`yin və vəzifədən azad edilməsi barədə Azərbaycan
Respublikasının Milli Məclisinə təqdimat verir;
11. Azərbaycan Respublikasının hərbi doktrinasını
Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin təsdiqinə verir;
12. Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələrinin
ali komanda hey`ətini vəzifəyə tə`yin və vəzifədən azad edir;
13. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin icra
aparatını təşkil edir və onun rəhbərini tə`yin edir;
14. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin
səlahiyyətli nümayəndələrini vəzifəyə tə`yin və vəzifədən azad edir;
15. Azərbaycan Respublikasının xarici ölkələrdə və
beynəlxalq təşkilatlarda diplomatik nümayəndəliklərinin tə`sis edilməsi
haqqında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinə təqdimat verir, Azərbaycan
Respublikasının xarici ölkələrdə və beynəlxalq təşkilatlarda diplomatik
nümayəndələrini tə`yin edir və geri çağırır;
16. xarici dövlətlərin diplomatik nümayəndələrinin
e`timadnamə və övdətnamələrini qəbul edir;
17. hökumətlərarası beynəlxalq müqavilələr
bağlayır, dövlətlərarası beynəlxalq müqavilələri təsdiq və ləğv olunmaq üçün
Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə təqdim edir; təsdiqnamələri
imzalayır;
18. referendum tə`yin edir;
19. qanunları imzalayır və dərc edir;
20. vətəndaşlıq məsələlərini həll edir;
21. siyasi sığınacaq verilməsi məsələlərini həll
edir;
22. əfv edir;
23. dövlət təltifləri ilə təltif edir;
24. ali hərbi və ali xüsusi rütbələr verir;
25. ümumi və qismən səfərbərlik e`lan edir, habelə
səfərbərlik üzrə çağırılanları tərxis edir;
26. Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının
müddətli hərbi xidmətə çağırılması və müddətli hərbi xidmətdə olan hərbi
qulluqçuların ehtiyata buraxılması barədə qərarlar qəbul edir;
27. Azərbaycan Respublikasının Təhlükəsizlik
Şurasını yaradır;
28. Azərbaycan Respublikasının Silahlı Qüvvələrinin
tə`yinatı ilə bağlı olmayan vəzifələrin icrasına cəlb edilməsinə razılıq
verilməsi barədə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə təqdimat verir;
29. fövqəl`adə və hərbi vəziyyət e`lan edir;
30. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin razılığı
ilə müharibə e`lan edir və sülh bağlayır;
31. Azərbaycan Respublikası dövlət büdcəsində bu
məqsədlər üçün nəzərdə tutulmuş xərclər çərçivəsində xüsusi mühafizə xidmətləri
yaradır;
32. Bu Konstitusiya ilə Azərbaycan Respublikası
Milli Məclisinin və məhkəmə orqanlarının səlahiyyətlərinə aid edilməyən digər
məsələləri icra qaydasında həll edir.
Maddə 110. Qanunların
imzalanması
I. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
qanunları ona təqdim olunmuş gündən başlayaraq 56 gün ərzində imzalayır. Qanun
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin e`tirazını doğurursa, o, qanunu
imzalamayıb öz e`tirazları ilə birlikdə göstərilən müddət ərzində Azərbaycan
Respublikasının Milli Məclisinə qaytara bilər.
II. Konstitusiya qanunları Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti tərəfindən imzalanmazsa, qüvvəyə minmir. Azərbaycan
Respublikasının Milli Məclisi 83 səs çoxluğu ilə qəbul edilən qanunları 95 səs
çoxluğu ilə, 63 səs çoxluğu ilə qəbul edilən qanunları isə 83 səs çoxluğu ilə
yenidən qəbul edərsə, belə qanunlar təkrar səsvermədən sonra qüvvəyə minir.
Maddə 111. Hərbi
vəziyyət e`lan edilməsi
Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti Azərbaycan Respublikası ərazisinin müəyyən hissəsi
faktik işğal olunduqda, xarici dövlət və ya dövlətlər Azərbaycan Respublikasına
müharibə e`lan etdikdə, Azərbaycan Respublikasına qarşı real silahlı hücum
təhlükəsi yarandıqda, Azərbaycan Respublikasının ərazisi blokadaya alındıqda,
habelə belə blokada üçün real təhlükə olduqda Azərbaycan Respublikasının bütün
ərazisində və ya ayrı-ayrı yerlərində hərbi vəziyyət e`lan edir və bu barədə
fərmanı 24 saat müddətində Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin təsdiqinə
verir.
Maddə 112. Fövqəl`adə
vəziyyət tətbiq edilməsi
Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti təbii fəlakətlər, epidemiyalar, epizootiyalar, böyük
ekoloci və başqa qəzalar baş verdikdə, habelə Azərbaycan Respublikasının ərazi
bütövlüyünün pozulmasına, dövlətə qarşı qiyama və ya dövlət çevrilişinə
yönəldilən hərəkətlər edildikdə, zorakılıqla müşayiət olunan kütləvi iğtişaşlar
yarandıqda, vətəndaşların həyatı və təhlükəsizliyi, yaxud dövlət
tə`sisatlarının normal fəaliyyəti üçün qorxu törədən digər münaqişələr meydana
gəldikdə Azərbaycan Respublikasının ayrı-ayrı yerlərində fövqəl`adə vəziyyət
tətbiq edir və bu barədə qəbul etdiyi fərmanı 24 saat müddətində Azərbaycan
Respublikası Milli Məclisinin təsdiqinə verir.
Maddə 113. Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin aktları
I. Ümumi qaydalar müəyyən etdikdə Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti fərmanlar, başqa məsələlər barəsində isə sərəncamlar
qəbul edir.
II. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərman və
sərəncamlarında başqa qayda nəzərdə tutulmayıbsa, onlar dərc edildiyi gündən
qüvvəyə minir.
Maddə 114. Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin statusu
I. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti icra
səlahiyyətlərinin həyata keçirilməsinin təşkili məqsədi ilə Azərbaycan
Respublikasının Nazirlər Kabinetini yaradır.
II. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin yuxarı icra orqanıdır.
III. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti
Azərbaycan Respublikasının Prezidentinə tabedir və onun qarşısında cavabdehdir.
IV. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin
iş qaydasını Azərbaycan Respublikasının Prezidenti müəyyənləşdirir.
Maddə 115. Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin tərkibi
Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin tərkibinə Azərbaycan Respublikasının Baş
naziri, onun müavinləri, nazirlər və başqa mərkəzi icra hakimiyyəti
orqanlarının rəhbərləri daxildirlər.
Maddə 116. Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin iste`fası
Yeni
seçilmiş Azərbaycan Respublikasının Prezidenti vəzifəsini tutduğu və
səlahiyyətlərini icra etməyə başladığı gün Azərbaycan Respublikasının Nazirlər
Kabineti Azərbaycan Respublikası Prezidentinə iste`fa verir.
Maddə 117. Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin iclasları
Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin iclaslarına, bir qayda olaraq, Azərbaycan
Respublikasının Baş naziri sədrlik edir.
Maddə 118. Azərbaycan
Respublikası Baş nazirinin tə`yin edilməsi qaydası
I. Azərbaycan Respublikasının Baş nazirini
Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin razılığı ilə Azərbaycan
Respublikasının Prezidenti tə`yin edir.
II. Azərbaycan Respublikasının Baş naziri
vəzifəsinə namizədlik haqqında təklifi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
onun öz vəzifələrinin icrasına başladığı gündən bir ay və ya Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin iste`fa verdiyi gündən iki həftə müddətindən
gec olmayaraq Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin müzakirəsinə təqdim
edir.
III. Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi
Azərbaycan Respublikasının Baş naziri vəzifəsinə namizədlik haqqında qərarı
həmin namizədliyin təqdim edildiyi gündən bir həftədən gec olmayaraq qəbul
edir. Göstərilən qayda pozularsa və ya Azərbaycan Respublikası Prezidentinin təqdim
etdiyi namizədlərin Azərbaycan Respublikasının Baş naziri vəzifəsinə tə`yin
olunmasına üç dəfə razılıq verilməzsə, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
Azərbaycan Respublikasının Baş nazirini Azərbaycan Respublikası Milli
Məclisinin razılığı olmadan tə`yin edə bilər.
Maddə 119. Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin səlahiyyətləri
Azərbaycan
Respublikasının Nazirlər Kabineti:
·
Azərbaycan Respublikası dövlət büdcəsinin layihəsini hazırlayıb Azərbaycan
Respublikasının Prezidentinə təqdim edir;
·
Azərbaycan Respublikası dövlət büdcəsinin icrasını tə`min edir;
·
maliyyə-kredit və pul siyasətinin həyata keçirilməsini tə`min edir;
·
dövlət iqtisadi proqramlarının həyata keçirilməsini tə`min edir;
·
dövlət sosial tə`minat proqramlarının həyata keçirilməsini tə`min edir;
·
nazirliklərə və digər mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarına rəhbərlik edir,
onların aktlarını ləğv edir;
·
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin onun səlahiyyətlərinə aid etdiyi digər
məsələləri həll edir.
Maddə 120. Azərbaycan
Respublikası Nazirlər Kabinetinin aktları
I. Ümumi qaydalar müəyyən etdikdə Azərbaycan
Respublikasının Nazirlər Kabineti qərarlar, başqa məsələlər üzrə sərəncamlar
qəbul edir.
II. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin
qərar və sərəncamlarında başqa qayda nəzərdə tutulmayıbsa, onlar dərc edildiyi
gündən qüvvəyə minir.
|