YOHAN KARL FRIDRIX QAUSS

Yohan Karl Fridrix Qauss (30 aprel, 1777 - 23 fevral, 1855) - görkəmli alman riyaziyyatçısı, astronom və fiziki, bütün dövrlərin ən istedadlı riyaziyyatçılarından biri. Ədədlər nəzəriyyəsi, riyazı analiz, differnsial həndəsə, geodeziya, elektrostatika, astronomiya və optika elmlərinə misiliz töhvələr vermişdir.

Qaussun fitri istedadı özünü uşaq ikən biruzə verir. Deyilənə görə hələ ibtidai məktəbdə oxuduğu vaxt özünün ilk riyazi kəşfini edir. Belə ki, müəlliməsi şagirdlərini uzunmüddətə məşğul etmək məqsədilə onlara 1-dən 100-ə qədər bütün natural ədədlərin cəmini tapmağı tapşırır. Qauss tapşırığı bir neçə dəqiqə ərzində həll etməklə ətrafındakıları heyrətə salır. Gənc Qauss bu ədədi silsilənin sonluğunda duran ədələrin cəminin 101-ə bərabər olmasını, yəni 1+100=101, 2+99=101 və s dərhal müəyyən edir. Və bu silsilədəki cütlüklərin sayını, yəni 50-ni 101-ə vurmaqla məsələni asanlıqla və tezliklə həll edir. O, riyaziyyat elmində ən möhtəşəm əsərlərdən biri olan Disquisitiones Arithmeticae əsərini 21 yaşında ikən (1798) tamalayır. Əsərin özü isə üç il sonra nəşr olunur. Bu əsərlə Quass müasir ədədlər nəzəriyyəsi (number theory) elmini riyaziyyatdan ayıraraq müstəqil elmə çevirir.